کرار: اولین پهپاد آفندی با سرعت 900 کیلومتر بر ساعت
هواپیمای بدون سرنشین کرار که در تابستان 1389 رونمایی شد
اولین پهپاد کشور است که مأموریت آفندی در طراحی آن لحاظ شده است.
نگاهی به روند تغییر کاربری پهپادها در دو دهه اخیر،
نقشه راه نیروهای هوایی مهم دنیا و پروژه های در حال اجرا در این زمینه
به خوبی مشخص می کند که پهپادهای تهاجمی یکی
از مهمترنی عناصر صحنه نبردهای آینده خواهند بود.
از اینرو صنعت دفاعی کشور نیز از چندین سال پیش
و پس از رسیدن بلوغ طراحی در پهپادهای کوچک و
متوسط شناسایی اقدام به طراحی و ساخت بدون سرنشین های بزرگتر،
دوربردتر و با قابلیت های جدید کردند.
ماموریت
کرار یکی از این پهپادها است که رونمایی شده و
در نمونه های مختلفی طراحی گردیده.
از هدف پرنده سریع(برای آزمایش سامانه های موشکی)
گرفته تا اجرای عملیات ضربتی در عمق خاک دشمن
در زمره مأموریت های این گونه های مختلف است.
مشخصات
مشخصات اعلام شده این پرنده شامل برد 1000 کیلومتر،
سرعت حدود 900 کیلومتر بر ساعت، محموله قابل حمل حدود 500 کیلوگرم و
سقف پرواز حدود 25هزار تا 40هزار پا(7500 تا 12000 متر) در نمونه های مختلف است.
پیشرانه کرار از نوع توربوجت است که به همراه سایر
زیرسامانه ها در داخل کشور ساخته شده است.
آیرودینامیک، طراحی هواپیما، طراحی موتور(که احتمالاً از نوع طلوع4 بهینه شده است)،
سامانه های سوخت، تحلیل سازه، مخابرات، هدایت و
ناوبری و الکترونیک از جمله زمینه های تخصصی به کار گرفته شده
در طراحی و ساخت کرار است.
سامانه خلبان خودکار، توانایی برنامه ریزی مجدد در حین پرواز
و تغییر مأموریت، بسته شدن امکان ارتباط برای جلوگیری
از نفوذ دشمن در سامانه هدایت و کنترل، برخورداری
از سامانه های پیشرفته ناوبری از سایر دیگر ویژگی های عنوان شده
برای کرار در مصاحبه های مسئولان صنعت دفاعی است.
پیشرفت
وجود چنین هواپیمایی برای کشور یک حرکت مهم برای ارتقاء
توان نیروهای مسلح کشور به شمار می رود چرا که
هم در بعد راهکنشی(تاکتیکی) و هم در زمینه فناوری های بکار رفته
کرار پنجره های جدیدی را گشوده است.
توانایی حمل تا چهار فروند موشک ضد کشتی کوثر
با برد حدود 25 کیلومتر نشان دهنده این است
که از همین ابتدا برای کرار مأموریت های دریایی نیز در نظر گرفته شده است.
بنابراین با حمل این موشک به فواصل دور توسط کرار،
کارایی عملیاتی این موشک افزایش می یابد.
نکته دیگری که ازاین خبر اعلام شده بدست می آید
این است که تعداد جایگاه های حمل محموله در کرار،
5 عدد است که یکی در زیر بدنه و چهار عدد در زیر بالها است.
هر چند کرار به جز بمب های 250 و 500 پوندی
و موشک کوثر در حال حمل تسلیحات هوا به زمین دیگری نمایش داده نشده است
اما دور از انتظار نیست که نمونه هایی از این هواپیمای بی سرنشین مجهز
به موشک های کوتاه برد ضد زره و پرتابگر راکت و
یا موشک های هدایت شونده دیگر شود.
تهاجمی
در اینصورت با افزایش تنوع مهمات و تسلیحات قابل استفاده کرار
به خوبی نقش یک پهپاد تهاجمی را ایفا خواهد کرد.
با توجه به اینکه هواپیماهای تخصصی تهاجم زمینی کشور
به تعدادی سوخو-25 فراگفوت محدود می شود،
برای تکمیل تعداد چنین هواپیمایی هر 9 فروند کرار
جای یک سوخو-25 را از نظر وزن محموله قابل حمل پر خواهد کرد.
مشخصات سوخو-11
البته سوخو-25 دارای 11 جایگاه برای حمل محموله است
و 9 فروند کرار 45 جایگاه بنابراین حجم تسلیحات قابل حمل
با بکارگیری این پرنده افزایش می یابد. بعلاوه 9 فروند کرار توان
حضور همزمان در 9 نقطه متفاوت را دارند
که موجب پوشش بهتر مناطق مدنظر فرماندهان عملیات می شود.
البته محدودیت 500 کیلوگرمی کرار باعث می شود
تا همچنان به هواپیماهای بزرگتر برای حمل موشک های نسبتاً سنگین
و بزرگ هوا به زمین نیاز باشد.
بنابراین کرار می تواند برای حمله مکرر به نیروهای پراکنده
و پر تعداد زمینی دشمن که خطر بیشتری نیز برای پرنده مهاجم ایجاد می کنند
پرداخته و از ظرفیت خالی هواپیماهای دیگر
مانند سوخو-25 برای ضربه زدن به اهدافی چون پلها یا تأسیسات بزرگ
در نزدیکی خطوط دشمن استفاده شود.
صاعقه
صاعقه1 هواپیمای بدون سرنشینی از نوع بال دلتا با ضریب منظری متوسط
رو به پایین است که توسط متخصصان داخلی طراحی و
به صورت انبوه تولید شده و در اختیار نیروهای مسلح قرار گرفته است.
صاعقه جزو سریعترین پهپادهای ایرانی است که همین عامل سرعت بالا
آن را به ابزار مناسبی برای تمرین ادوات توپخانه‌ای تبدیل نموده است.
بیشینه سرعت صاعقه 250 کیلومتر بر ساعت،
شعاع پرواز 10 کیلومتر، سقف پرواز 11هزار پا (حدود 3300متر)
و مداومت پرواز آن حدود 60 دقیقه است.
طوفان
طوفان نوعی از پهپادهای ایرانی است که برای یافتن و
انهدام دشمن با استفاده از جستجوگر اپتیکی ساخته شده است.
در این مأموریت پهپاد برای اجرای عملیات رزمی
به صورت انتحاری طراحی شده و با ابعاد کوچک ضمن پرتاب ساده
از نقاط مختلف بدون شناسایی شدن توسط دشمن به آن نزدیک شده
و با سرعت بالای خود، امکان واکنش برای دشمن را بسیار دشوار می سازد.
این پهپاد با استفاده از مواد جاذب امواج رادار و سبک ساخته شده
و سطح مقطع راداری آن بسیار پایین است. دوربین جلونگر
که در دماغه این هواپیما قرار دارد تا آخرین لحظه تصاویر
را به صورت بلادرنگ ارسال می کند تا کار هدفگیری به انجام برسد.
ویژگی
بیشینه سرعت طوفان 250 کیلومتر بر ساعت،
شعاع پروازی 100 کیلومتر، سقف پرواز 14000 پا
و مداومت پروازی آن 1-2 ساعت عنوان شده است.
برد 100 کیلومتری طوفان ارزش عملیاتی قابل قبولی برای آن ایجاد نموده
و با مداومت پروازی خود زمان کافی برای جستجوی هدف و
حمله به آن را فراهم می نماید. پیکربندی این پهپاد تا حدودی نامتعارف بوده
و طرحی بین پهپادهای بال دلتایی و بال پرنده را تداعی می کند.
یک موتور ملخی درونسوز که در انتهای بدنه نصب شده
نیروی حرکتی طوفان را فراهم می کند.
نمونه ها
تاکنون دو نمونه از این هواپیما نمایش داده شده است.
مکانیزم پرتاب طوفان از نوع JATO بوده و در صورت نیاز
به فرود این هواپیما به روش فرود آرام روی زمین بازیابی می شود.
با این شیوه پرتاب این پهپادهای کوچک در نزدیکی خطوط مقدم نبرد
و یا در فضای جنگ شهری به عنوان یک راه حل فوری و
واکنش سریع برای انهدام یک هدف مهم تلقی می شود.
ابعاد کوچک و سطح مقطع راداری ناچیز این پرنده
و همچنین امکان خاموش کردن موتور در نزدیکی هدف این مزیت
را بوجود می آورد که که تا لحظات پایانی اصابت،
دشمن از وجود آن مطلع نشده و از سوی دیگر پس از چندین
حمله این نوع پهپادها همواره باید در اضطراب وجود
این هواپیما در فضای اطراف خود باشد و اساساً بخشی
از توان دشمن معطوف به تلاش برای آگاهی از پرواز این پرنده
با مشاهده هر شیء در حال پرواز در نزدیکی خود می شود.
پهپادحماسه، سریر،یسیر،شاهد129و فطرس جدیدترین پهپادهای سال 92
پهپاد حماسه در سال حماسه
این پهپاد در همایش در اختتامیه همایش شهدای وزارت دفاع رونمایی شد
قادر است اهداف را شناسایی و مراقبت و حمله را با هم انجام دهد.
پهپاد حماسه میتواند به انواع راکت‌ها و موشک‌ها مجهز شود
و هم به لحاظ دید راداری و هم دید اپتیکی و مدت ماندگاری
در هوا توان جدید ارزشمندی را به صنعت دفاعی کشور می‌افزاید.
سریر: ضد اشعه رادار و غیر قابل کشف
پهپاد سریر از جمله پهپاد های جدید قرارگاه پدافندی ارتش است
و به پهپاد سریر (H110) نیز معروف است که سامانه موشکی
آن نیز طراحی همین قرارگاه بوده و به دست متخصصان داخلی ساخته شده است
و رونمایی از این پهپاد در روز ارتش توسط قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا انجام شد.
این پهپاد قابلیت پرواز از هر طرف از دماغه‌اش را دارد
یعنی زمانی که این هواپیما برای مثال به سمت غرب پرواز میکند،
میتواند با به کارگیری موتور دیگری که در مقابل آن است،
تغییر جهت داده و به سمت شرق حرکت کند.
سریر همچنین دارای قابلیت سرعت‌گیری و پنهان‌کاری بسیار بالا است
که این هواپیمای بدون سرنشین توانایی بالایی در کشف
و استفاده علیه اهداف مورد نظر و نیز تصویربرداری از مواضع دارد.
پهپاد سریر قابلیت حمل و نصب دوربین و موشک هوا به هوا دارد
و تاکنون دَه‌ها فروند از آن تولید و بکارگیری شده است و
از دیگر ویژگیهای این پهپاد این است که ضد اشعه رادار است،
کشف نمی‌شود ودارای بُرد بالا و طول عمر زیاد و توان درگیری با اهداف متعدد را دارد.
یسیر تصویر برداری 360 درجه‌ای از اطراف خود
پهپاد «یسیر» با ویژگی‌هایی از قبیل مداومت پروازی بالا،
داشتن دوربین بسیار قوی و توانایی شناسایی و رصد نقاط کور،
امروز وارد ناوگان پهپادی کشور میشود.
پس از اینکه در ساختار نیروی زمینی ارتش تحول گسترده‌ای ایجاد شد
گروه پهپاد ولی عصر (عج) از سطح یگان به سطح گروه ارتقا یافت
و امروز این گروه در مرزهای کشور، هم عملیات شناسایی و هم عملیات رزمی انجام می‌دهد.
یسیر از نظر دوربین هواپیما بزرگ‌نمایی خوبی دارد
که میتواند به صورت 360 درجه از اطراف خود تصویربرداری کند
ضمن اینکه در زمان فرود این گونه هواپیماها میتواند
در هر نقطه‌ای پرواز کند و در هر نقطه‌ای بنشیند.
فرمانده گروه پهپاد حضرت ولی عصر(عج) نزاجا
در پاسخ به اینکه دستگاه‌های کنترل این پهپاد را هم میتوان
در یک ماشین تعبیه کرد یا اینکه ساختمانی برای آن لازم است،
خاطرنشان کرد: به طور کلی هواپیماهای بدون سرنشین پرتابل متحرک دارند
و ایستگاه هدایت آن میتواند به صورت سه پایه یا خودرو جای بگیرد و
از محلی به محل دیگر برود.
سرهنگ خاکی با تاکید بر اینکه سقف پروازی این هواپیما
بین 11 تا 15 هزار پا است، در پاسخ به این سؤال که
آیا سیستم‌های راداری میتوانند این هواپیماها را بگیرند،
گفت:
هواپیمای بدون سرنشین به خاطر جثه و جنس بدنه
و وضعیت طراحی آیرودینامیکی شان معمولاً رادارگریز ساخته میشوند
و یسیر هم این ویژگی را دارد.
وی در خصوص اینکه آیا این هواپیماها هم جعبه سیاه دارد،
اظهار داشت: ایستگاه کنترل زمینی جعبه سیاهی است
که هواپیما را از لحظه “تِیک‌آف” تا فرود تحت نظر دارد
و اطلاعات آن را ذخیره میکند.
شاهد 129انحصار آمریکا را در تکنولوژی جدید پهپادی را شکست
طراحی و ساخت این نوع پرنده بدون سرنشین تا کنون
در انحصار امریکا بود اما از این پس ایران نیز با تلاش متخصصان
نیروی هوافضای سپاه از فناوری ساخت این نوع پهپاد
قدرتمند با نام شاهد 129 برخوردار شد.
این پهپاد رزمی که از تکنولوژی بومی و کاملا ایرانی برخوردار است
می تواند سربازی قدرتمند برای دفاع از مرزهای آبی،
خاکی و هوایی ایران اسلامی باشد.
شاهد 129 توانایی حمل همزمان 8 بمب یا موشک سدید
ساخت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را دارد و برای اهداف ثابت
و متحرک طراحی شده است.
دقت در هدفگیری با شعاع عملیاتی 1700 کیلومتر و
24 ساعت مداومت پروازی با یک بار سوخت گیری از ویژگی های این پهپاد
رزمی ایرانی است و هر فرودگاهی می تواند محل نشست
و برخاست شاهد 129 باشد.
سقف پروازی این پهپاد 24 هزار پا است که با ایستگاههای کنترل قابل
حمل زمینی در ارتباط بوده و می تواند با هزینه بسیار پایین دفاع
از میهن اسلامی را به دست گیرد.
از آنجا که هزینه هر ساعت پرواز برای پهپادهای رزمی ده هزار دلار می باشد
این پهپاد می تواند با هزینه صد هزار تومان
در هر ساعت در آسمان ایران بدرخشد.
شاهد 129 قدرت مراقبت از شعاع 200 کیلومتری خود را دارد
و می توان از این پرنده بدون سرنشین در مقابله با اشرار،
تروریست ها، کشف و شناسایی مرزهای آبی، خاکی،
مسائل زیست محیطی، نقشه برداری و تهیه عکس های هوایی نیز استفاده کرد.
دستور تولید انبوه شاهد 129 با حضور فرمانده کل سپاه در محل ساخت این پهپاد صادر شد.
فُطرس فرشته ای که کار مراقبت از مرزهای دریایی و زمینی را بر عهده دارد
نام فطرس برگرفته شده از نام یک فرشته آسمانی است
با توجه به برد پروازی این نوع هواپیماها که کاملاً از دید کاربر خارج می شوند،
امکان هدایت آنها به وسیله کاربر از ایستگاه کنترل زمینی
به دو صورت نیمه خودکار و یا تمام خودکار وجود دارد.
در حالت نیمه خودکار، کاربر با دیدن اطلاعات پروازی هواپیما
که در صفحه نمایش ایستگاه نشان داده می شود،
هواپیما را متناسب با مأموریت، کنترل و هدایت مینماید.
در حالت تمام خودکار، مختصات جغرافیایی نقاط از پیش تعیین شده
و مسیر پرواز توسط کاربر از طریق ایستگاه کنترل زمینی
در حافظه تجهیزات الکترونیکی هواپیما ذخیره شده و
هواپیما با استفاده از سامانه GPS و ارتفاع سنج
می تواند مسیرهای از پیش تعیین شده را طی نماید.
کاربر در حین پرواز می تواند در مسیر پرواز
تصحیحات مورد نظر فرمانده عملیات را اعمال کند.
با توجه به ویژگی های فنی پهپادهای قبلی، به نظر می‌رسد،
پهپاد فُطرس نیز توانایی فیلمبرداری و عکسبرداری هوایی،
ارسال تصاویر ویدئویی به صورت زنده (و امکان ضبط تصاویر
در ایستگاه کنترل زمینی)، توانایی برنامه ریزی رفت و برگشت
و اجرای مأموریت به صورت رایانه ای و خلبان خودکار و
ارسال دائم اطلاعات پروازی را داشته باشد.
از این نوع هواپیما می توان در عملیاتهای مراقبت هوایی
و شناسایی در قالب عکسبرداری و فیلمبرداری هوایی از عمق مواضع دشمن،
جنگ الکترونیکی، رله ارتباطی، دیده بانی، هدف یابی و گرا دادن،
کنترل ترافیک، کنترل نوار مرزی به منظور مبارزه با قاچاق،
مطالعات هواشناسی، عکسبرداری جهت تهیه نقشه های جغرافیایی
و یا دیگر مأموریت های مورد نیاز استفاده کرد.
مواظبت از مرزهای دریایی و خشکی، دیده بانی از خطوط لوله های نفتی،
مخابراتی، کنترل ترافیک جاده ها، دیده بانی مناطق حادثه دیده در زلزله،
آتش سوزی و سیل، محیط بانی برای حفاظت از محیط زیست
و ارسال فیلم و عکس های دقیق در تمام
طول مدت مأموریت از قابلیت های پهپاد فُطرس است.
سردار حسین دهقان وزیر دفاع در مراسم رونمایی
این پهپاد با بیان اینکه اعتبارسنجی آن در تخصصی ترین
آزمایشگاه ها و مراکز تست در کشور با موفقیت صورت گرفته است،
گفت: تست های زمینی استاندارد بین‌المللی، در سرعت کم، متوسط و بالا و
تست پروازی با موفقیت و فراتر از اهداف طراحی، حاصل شده است.
دو ویژگی مهم و متمایز پهپاد فُطرس نسبت به نمونه‌های قبلی
(که مهمترین آنها شاهد129 است) این است که این پهپاد
علاوه بر افزایش حدود 300 کیلومتری در بُرد، مداومت پروازی
در حدود 30 ساعت دارد که نسبت به نمونه شاهد، 6 ساعت افزایش پیدا کرده است.
نام قابلیتها بُرد مداومت پروازی سقف پرواز تعداد راکت و بمب
شاهد 129 1700k.m 24 ساعت 24000پا 8 فروند
فطرس 2000k.m 16تا30ساعت 25000پا نامعلوم
این موضوع، یعنی «مداومت پروازی بالا» بیانگر این است
که علاوه بر طراحی بدنه (بخصوص بالها) متخصصان صنایع هوایی
به لحاظ اطمینان موتور نیز توانسته‌اند استانداردهای لازم را کسب کنند
تا این پهپادها با یک موتور بتوانند این مدت زمان را با یک بار
سوختگیری پرواز کرده و به انجام ماموریت بپرد.
اما اخیرا سردار سلامی جانشین فرمانده سپاه از رونمایی پهپاد آر کیو 170
ایرانی در آینده نزدیک خبر داد که نمونه آمریکایی این پهپاد
امکان در اختیار داشتن قدرت دیدن، شنیدن و بوییدن
از فاصله‌های بسیار دور و با وضوح بالا را دارد.
خاصیت بکار رفته در این حسگرهای اپتیکی به نحوی است
که به RQ-170 امکان می‌دهد از ارتفاعی چندین هزار پایی،
با اسکن چهره و حرکات اشخاص، افراد را تشخیص داده
و به درستی شناسایی کند که یک فروند از نمونه آمریکایی
آن توسط نیروهای مسلح در سال گذشته کنترل،هدایت و شکار شد.
این در حالی است که حسگرهای صوتی “جانور قندهار”
این امکان را به پهپاد شکار شده توسط ایران می‌دهد
که امکان شنود همه امواج صوتی موجود در یک محدوده مشخص
جغرافیایی را براحتی در اختیار داشته باشد.
